Uzdrowisko Powidz i Strandhotel

UZDROWISKO POWIDZ
Powidz to urokliwa miejscowość położona nad brzegiem jeziora Powidzkiego, jednego z najczystszych w Wielkopolsce. 
Powidz kryje w sobie wiele ciekawych i pięknych miejsc, które warto zobaczyć.
Pocztówka którą widzimy, pochodzi z 1915 roku i przedstawia Strandhotel (Hotel Plażowy, później Dom Kuracyjny), obecnie Restauracja Jabłona. Ale zacznijmy od początku.
Pierwszym właścicielem był Józef Stranz. Na początku XX wieku, w 1910 roku, nad brzegiem jeziora Powidzkiego, niedaleko torów gnieźnieńskiej kolejki wąskotorowej, zbudował Strandhotel (Hotel Plażowy). W budynku znajdowała się restauracja, sala taneczna oraz około 50 miejsc noclegowych. Pokoje w większości posiadały balkony, z których roztaczał się piękny widok na jezioro. Z plaży przy hotelu w jezioro wychodził szeroki, drewniany, oświetlony pomost, z ławkami, o długości 60 metrów. Budynek otaczał ogród restauracyjny z altanami i kolonadami. W 1921 roku hotel przeszedł gruntowny remont – dobudowano nową salę taneczną, szklane werandy, zwiększono ilość miejsc noclegowych, a nazwę zmieniono na Dom Kuracyjny. W roku 1926 hotel odkupił Wojciech Jabłoński. Po pewnym czasie został również właścicielem Łazienek, które razem z Domem Kuracyjnym (Strandhotel), od 1921 roku tworzyły Uzdrowisko Powidz. 
Historia powidzkich Łazienek jest również warta poznania. Wspomniany wcześniej, Wojciech Jabłoński, który w roku 1926 odkupił Strandhotel/Dom Kuracyjny od Józefa Stranza, oraz Łazienki od Tow. Akc. „Uzdrowisko Powidz”, był także właścicielem znanej poznańskiej restauracji Carlton przy placu Wolności.
Na początku XX wieku, niedaleko owianej legendami Góry Zamkowej, w miejscu gdzie linia brzegowa jeziora ciągnie się łagodnym łukiem, powstała piaszczysta plaża,. W miejscu tym, wg. projektu prof. Soczkiewicza z Poznania, zbudowano częściowo na wodzie drewniane Łazienki, w tamtym okresie uznawane za najładniejsze z domów kąpielowych w Polsce. Powidz stał się uznanym uzdrowiskiem, do którego zjeżdżano z całego kraju. Powidzki dom kąpielowy Łazienki składał się z murowanej rotundy, od której odchodziły dwa drewniane pawilony, wchodzące w toń jeziora. Oprócz tego był park z kortami tenisowymi. Tak o powidzkich Łazienkach czytamy w gazecie „Świat” z 10 czerwca 1922 roku: „Fronton gmachu łazienek ciągnie się na przestrzeni 150 metrów. Gmach wieńczy wspaniała kopuła, na dole zaś znajdować się będą sale: restauracyjna i rozrywkowa. Pozatem będzie obszerny taras z widokiem na jezioro, place sportowe i Górę Zamkową z ruinami pierwszego starostwa w Polsce. (…) Na miejscu poczta, telegraf, telefon i prywatna instytucja bankowa. Pod kierunkiem członka Zarządu, d-ra Kuklińskiego, prowadzone będą kąpiele słoneczne i borowinowe, wszystko więc, czego potrzebuje człowiek przemęczony pracą a spragniony wypoczynku i miłej rozrywki, znajdzie w uzdrowisku Powidz”. Uzdrowisko oferowało kuracjuszom rozmaite atrakcje i rozrywki: plażę podzielono na damską, męską i rodzinną, zorganizowano naukę pływania, udostępniano łodzie i żaglówki. Można było również popływać łodzią motorową, która na pokład zabierała około 60 osób, organizowano wędkowania, polowania z łodzi, przejażdżki konne oraz  wycieczki po okolicy. Wieczorami odbywały się dancingi z orkiestrą, natomiast w niedziele i święta koncerty orkiestry wojskowej. Nic więc dziwnego, że Powidz zyskał grono wiernych kuracjuszy, a dzięki dobrej opinii, coraz więcej chętnych chciało wypoczywać w tym urokliwym miejscu. Niestety, w październiku 1932 roku, drewniane, oryginalne i klimatyczne Łazienki strawił ogień. Niedługo później zostały odbudowane, jako murowane pawilony z rotundą, która pamięta początki Uzdrowiska Powidz, a one same nadał służą turystom jako baza restauracyjno-noclegowa, znajdująca się pod zarządem spółki komunalnej Powidzki Ośrodek Sportu i Rekreacji. Restauracja „Jabłona” również nadal działa, zarządzana przez pp. Pietruszewskich, oferując noclegi oraz smaczne dania i piękne widoki z tarasu na jezioro Powidzkie.

(oprac. Anna Wiatr, fot. archiwum Biblioteki Publicznej w Powidzu - Cyfrowe Archiwum Ziemi Powidzkiej)