Góra Zamkowa

Czy wiesz, że…

• jest to szczyt dawnego grodu lub osady obronnej 

• w 1356 roku król Kazimierz Wielki odwiedził Powidz

• na szczycie były widoczne jeszcze w 1967 roku fundamenty kamiennego budynku o wielkości 4x4 m.

• 1416 - 1426 - rezydował pierwszy starosta powidzki, Mroczko z Łopuchowa

• 1426 - pierwsze wzmianki o “domus regulus” - dom królewski murowany lub drewniany ( “Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski”, t.IX z 1990 r. A Gęsiorowski i T. Jasiński)

• 1628 - opis piętrowego dworu, podpiwniczonego na kopcu, oraz zabudowań gospodarczych. W tym czasie posesorem (dzierżawcą) Powidza był Łukasz Mielżyński junior (1616-1627r.) (Z. Guldon “Lustracja województw wielkopolskich i kujawskich 1628 - 1632” cz. II)

 

⇉ Legenda głosi, że na Górze Zamkowej stał zamek. Starsi mieszkańcy twierdzą, że Góra zapada się, co może świadczyć o istnieniu lochów, a tym samym potwierdzać fakt istnienia zamku. Niestety, nie były prowadzone tutaj badania wykopaliskowe, które mogły by tą teorię zweryfikować... ⇇

 

⇉ Legenda o świętej pogańskiej wieszczce Diwie może wyjaśnić pochodzenie nazwy miejscowości. Mianowicie, do Diwy, która swój chram miała na Górze Zamkowej, przychodzili ludzie i pytali o wróżbę. A jak pytali? “Powidz, Diwo, powidz, jak to będzie?”. I stąd nazwa miejscowości być może się wzięła. ⇇ 

 

W okresie międzywojennym na szczycie Góry Zamkowej stanął pomnik poświęcony poległym w Powstaniu Wielkopolskim Powidzanom. 

 

Czy wiesz, że…

Grodzisko stożkowe to pozostałość po grodzie albo osadzie obronnej w postaci kolistego ( u podstawy) lub wielobocznego wzniesienia ze śladami wałów drewniano - ziemnych. Na terenie Polski grody budowano w późnej epoce brązu i wczesnej epoce żelaza (kultura łużycka i pomorska), oraz we wczesnym średniowieczu (VII - VIII w.n.e.). 

 

Być może w Powidzu gród pełnił rolę osłaniającą gród gnieźnieński - położony na wysuniętej i dogodnie położonej rubieży (wg. Powidz Perła z koroną - przewodnik).

Według archeologicznych badań POWIERZCHNIOWYCH, przeprowadzonych przez gnieźnieński zespół archeologów (1958,1964), Góra Zamkowa to pozostałość grodziska stożkowego. Badania określiły, że grodzisko wzniesione zostało na planie czworokąta o zaokrąglonych narożnikach. Wymiary stożka : u podstawy dawnych wałów ziemnych 80 m długości i 75 m szerokości, a od szczytu wzniesienia rozmiary malejące do 44 m długości i 40 szerokości.  Zbocze od strony jeziora osiągało 11 m., od strony północnej znajdowała się osada przygrodowa. 

 

(oprac. Anna Wiatr na podstawie przewodnika “Powidz perła z koroną”

Biblioteka Publiczna Gminy Powidz)